Zwaar overdreven karikaturen, dacht ik toen ik dit boek voor het eerst las. Fictie, met inspiratie uit het werkelijke leven, zeggen de schrijfsters zelf. Maar inmiddels, na het lezen van ‘De Bermuda-driehoek van talent’, vermoed ik dat er juist héél veel waarheid schuilt in Zo Zuidas uit 2011, geschreven door ‘de Zoza’s‘. Waar werken en succesvol worden niet draait om de inhoud, maar om hele andere dingen. De beschrijvingen van deze ‘Amsterdamse kantoorjungle’ zijn tegelijk hilarisch en ontluisterend.

Eerst even wat over ‘de Zoza’s’, drie vrouwen die destijds nét op de Zuidas werkten, in het bankwezen en de advocatuur, en die dit boek onder pseudoniem schreven. Sinds 2014 weten we dat hierachter Karima Belgacem, Maria Guldenaar (óók een pseudoniem) en Rolinde Hoorntje schuil gaan. En dat er een (dubbel) pseudoniem werd gebruikt, wijst er waarschijnlijk op dat er toch véél waarheid in hun boeken, blogposts en columns voor diverse bladen zit.  Karima is inmiddels Legal Director bij een Brits bedrijf, Rolinda werkt als journalist en redacteur, en Maria? Sja, die werkte in 2014 nog op de Zuidas en wenste anoniem te blijven.

Het mens & maatschappijboek Zo Zuidas …

… is door en voor vrouwelijke Zuidassers geschreven en gaat in op de mores van de Zuidas, verdeeld in 54 zelfstandig leesbare hoofdstukjes met titels als Werkontduiking, Dress to Impress, en De 36-urige werkweek (ja ja!, 80 uur is de norm mensen!). Het begint met een omschrijving van de typetjes op de Zuidas, heel herkenbaar. Maar ook de bimbo’s en de ratten, die herken ik niet zo. De Zoza’s waarschuwen je vooral niet te proberen een rat te worden (het betreffende boek raden ze daarom van harte af, blijkbaar ook het sarcasme gemist), want de gunfactor is héél belangrijk. De steun van je collega’s is cruciaal om hogerop te komen.

Het assessment

Ik moest lachen om het hoofdstukje ‘Psychologen en psychopaten’ wat gaat over het assessment bij de sollicitatie. Een onderdeel hiervan is ‘post sorteren’. Inderdaad, er komt tegenwoordig nog nauwelijks post binnen, maar het gaat om het principe: wat geef je prioriteit? Eerst alles van je baas, dan alles van de collega’s op volgorde van hiërarchie en je persoonlijke post als laatste? Klink logisch. Maar nee. Natuurlijk, eerst alles van je baas. Maar dan? Het kantoor wil uitstralen dat het rekening houdt met de werk-privé balans. Het staat zelfs op hun website! Dat doen ze natuurlijk niet, maar jij, als toekomstig werknemer, moet wel meedoen met dat doen-alsof. En daarom zet je je persoonlijke post op 2. En dan komt de dringende post van je collega’s. Jij én de psycholoog weten dat het niet waar is. Maar je laat zien dat ‘you can fake it’ en daardoor schop je het ver.  

Delegeren kun je leren

Het item over delegeren is ook heel instructief. Het werk op de Zuidas is als een lopende band, delegeren is het doorschuiven van pakketjes op die lopende band. En als junior kun je plots een pakketje van een onbekend project doorgeschoven krijgen door een senior. Dat moet je direct de kop indrukken! Mail die collega met de vraag waarom je die mail krijgt, en ZET JULLIE BAAS IN DE CC.  Die baas gaat tenslotte over de werkverdeling. Achterbaks? Welnee, het doorschuiven van pakketjes, dat is pas achterbaks.

Zijwaarts doorschuiven is het meest achterbaks, het werk afschuiven maar wel de credits pakken. Mannen doen net alsof ze al partner zijn, vrouwen alsof ze het probleem niet snappen en vragen hulp. Maar het is gewoon afschuiven. Alweer, check met je baas en schrijf je uren op hun project. Of: knipper met je ogen en zeg; ohhhh, dat heb ik nog nóóít gedaan.

Tussen al deze cynische opmerkingen staan trouwens veel zinnige dingen over goed delegeren, net als in de andere hoofdstukken, wat dat betreft is het boek heel leerzaam voor stagiaires of starters in de corporate wereld.

Werk en privé

Natuurlijk werd ik getriggerd door ‘Werkontduiking’, want dat is mij nooit gelukt tijdens mijn jaren op een equivalent van de Zuidas (Big4).  Maar de tips zijn bekend … De werkdagen op de Zuidas zijn lang, en als je ook nog indruk  op je virtuele vrienden wil maken via de socials, moet dat tijdens werktijd. Hoe doe je alsof je heel hard werkt terwijl je me-time hebt? In de eerste plaats louter online, en in de tweede plaats met een frons op je gezicht. En blijf hoorbaar tikken, zogenaamd aan een memo, en muisklikken, dat is prima te combineren met het uitvergroten van privéfoto’s.  Ga gekromd zitten, met je schouders omhoog. Zo lijk je precies op een gestreste kantoorklerk. Ga nooit met je rug naar de deur of de gang zitten! Klaag over de lichtinval of iets anders maar zorg dat je op je werkplek met je rug naar de muur, een raam, of een andere werkontduiker zit. Op een tab heb je altijd een serieus stuk openstaan, waar je snel naar toe kunt schakelen. En scan voortdurend de omgeving! Wie loopt waarheen? En het belangrijkste: klaag! Over hoe druk je het hebt … zoveel emails, collega’s op vakantie, de afdeling onderbezet, …. Dan laten ze je met rust en heb je meer me-time.

Declareren kun je leren

Als je denkt dat het stuk over het gebruik / misbruik van je corporate creditcard overdreven is, dan moet ik je uit de droom helpen. Het is heel gangbaar om enorm duur te eten en drinken op zakenreis. Relaties opbouwen met de klant, netwerken met je buitenlandse collega’s, het hoort er allemaal bij. Misschien moet je niet met je-net-uit-de-kast-gekomen collega naar een gay-SM-club, daar kunnen de bonnetjes-boekhouders wat moeilijk over doen. Verder is the sky de limit.

Kleren en de heren

Natuurlijk ontbreekt het kledingadvies niet. Regel 1: géén mantelpakjes. Verder: geen bloot, geen tenen, geen mini, geen vlekken of rafels, geen spaghettibandjes, geen Nike, geen kurkhakken. Regel 2: blauw, grijs, zwart.

Voor het flirten en daten op kantoor verwijs ik je graag naar het boek. Mijn partner is een ex-collega, dus objectief ben ik niet.  

Mijn evaluatie van Zo Zuidas

Ik dacht dat het boek een kruising zou zijn tussen Japke-d. ’s kantoorjungle boeken en de ‘Omringd door ….-serie ’, maar daarmee had ik het onderschat. Er staat eigenlijk zeer veel zinnigs in, met name voor stagiairs en starters. Maar ook gevestigde Zoza’s, de vrouwelijke Zuidassers, kunnen nog heel wat leren doordat hen/ ons een spiegel voorgehouden wordt. De schrijfstijl is dan wel weer a la Japke-d. : je leest alles met een grote grijns op je gezicht. Soms wat gedateerd natuurlijk qua voorbeelden (Twitter, Sex and the City), maar altijd concreet en zeer beeldend.

Ik las het meer als vakantie-tijdverdrijf dan als een managementboek, maar vond het naast heel leuk, ook best veelzeggend. Dat we dit gedrag normááál zijn gaan vinden! En dat we daar zo graag wilden werken! En dat we ons in die mal persten, onze individualiteit op de stoep achterlieten!

Het boek heeft heel wat kaders met persoonlijke ervaringen van mede-zoza’s en wat tekeningen. Het is afwisselend, grappig dus, en best tijdloos merk ik.  Zoveel hiervan is door Simon van Teutem dit jaar alweer op papier gezet. Dus: ben je vrouw en start je bij een bank of advocatenkantoor op de Zuidas? Dan is dit een must-read. Het verbaast me niet dat er een vervolg kwam én een 8-delige tv-serie op basis van dat vervolg.

Conclusie

Inhoud: Leerzaam +, Onderbouwd 0, Relevant +, Tijdloos +.

Vorm: Aansprekend+, Verzorgd +, Illustraties 0, Structuur +, Schrijfstijl +

FOMO -. 

Ik gaf het boek 4*

Ken je dit boek? Wat vond je ervan? 

Lees Zo Zuidas  duurzaam …

• via de (online) bibliotheek; 
• of uit een minibieb! (dat deed ik ook).

Koop Zo Zuidas duurzaam … 

• bij de kringloop;
• bij een tweedehandsboekenwinkel zoals Boekwinkeltjes;
• of via B-Corp Bol (affiliate link).

Keus genoeg!

Abonneer je hier op de wekelijkse blog-updates!