ESCIA

Je staat in de top 10 bestverkochte boeken met je nieuwe boek! Gefeliciteerd! Maar wat zegt dat cijfer? Het vertelt je niet of iemand je boek dolenthousiast al twee keer heeft gelezen en het toen doorgaf aan een vriend. Je Instagram likes zeggen niet of jouw foto iemand een maand lang bijbleef. Een niemendalletje op Twitter gaat viraal, en de post waar je heel veel moeite voor hebt gedaan en die je zelf super goed vindt, doet helemaal niets.

Cijfers zeggen niet altijd iets over de kwaliteit van je kunst, zegt Austin Kleon, bestsellerschrijver, in zijn nieuwste boek Keep going. Hij roept je op om cijfers niet te laten bepalen waar je jouw creativiteit op richt. Een focus op geld en beroemdheid doodt jouw kunst. Maak je kunst voor die mensen wiens mening jij waardeert, als een geschenk. Tolkien verzon De Hobbit als verhaaltjes-voor-het-slapengaan voor zijn kinderen. Dus wie weet……

Negeer de cijfers is één van de tips die Kleon ons geeft om de creativiteit in onze kunst te behouden, om kwaliteit te blijven leveren. Keep going is een heel inspirerend en grappig boekje, in de stijl van de voorgangers ‘Steal like an artist’ en ‘Show your work’, beide bestsellers (zou Kleon dat weten?).

Kleon geeft in Keep Going 10 principes om creatief te blijven doorgaan. 1. Elke dag is Groundhogday; 2. Een gewijde basis creëren; 3. Vergeet de titel, ga aan het werk; 4. Maak geschenken; 5. Het gewone + extra aandacht = het buitengewone; 6. Dood de kunstmonsters; 7. Je mag van mening veranderen; 8. Bij twijfel, ga opruimen; 9. Demonen haten frisse lucht; 10. Onderhoud je tuin.

Elk van deze principes wordt uitgewerkt in een hoofdstuk met verschillende tips, met quotes van andere auteurs, en waarin de gewoonten van bekende creatievelingen worden uitgelegd, inclusief natuurlijk de nodige persoonlijke ervaringen van de (creatieve) schrijver zelf. Het geheel wordt verfraaid met tekeningen. Die principes klinken wel wat abstract, maar de concrete uitwerking in de hoofdstukken is prettig praktisch.

Een ‘gewijde basis creëren‘ bijvoorbeeld, gaat over je ‘werkplek’, de omgeving waarin de creativiteit de ruimte krijgt. Natuurlijk is inspiratie krijgen van anderen belangrijk, maar isolatie en stilte, om te kunnen denken, niet afgeleid te worden, is cruciaal. Nu de praktische tips. Vele schrijvers hebben een stilteruimte, een tuinhuisje (zoals Daphne Dekkers, maar dat weet Kleon natuurlijk niet) of werken in de garage (Kleon zelf). Hebben ze zo’n ruimte niet, dat hebben ze stiltetijd: de keukentafel als de rest van de familie naar bed is. Stilte in je hoofd maak je door niet direct na het wakker worden het nieuws te lezen, maar door half-wakker door te dromen en je ideeën een ‘frisse geest’ te geven. En tenslotte door niet alleen je telefoon maar ook jezelf regelmatig in ‘vliegtuigmodus’ te zetten, contact met de wereld te verbreken en contact te maken met jezelf. Van FOMO naar JOMO (Joy Of Missing Out). Deze gewijde plek of tijd bescherm je door vaker ‘nee’ te zeggen. Een bekende schrijver hing een groot bord met ‘NEE’ bij zijn telefoon, en architect Le Corbusier had voor zijn creatieve schilderwerk niet alleen een aparte plek (thuis) en aparte tijd (ochtend), maar ook een aparte achternaam (Jeanneret). Een journalist die ’s ochtends thuis naar Le Corbusier vroeg, kreeg van Jeanneret te horen: die is er niet.

Andere tips van Kleon zijn bijvoorbeeld: *Slow looking, als slow cooking, maar nu ruim de tijd nemen om iets te bekijken. Een uur kijken naar één schilderij. *Jezelf toestaan van mening te veranderen. Dat is geen teken van zwakte, maar de erkenning dat je niet alles weet (wat alleen de heel slimme mensen kunnen – het Dunning-Kruger effect). Wel handig om dit offline te doen, want op social media snapt niet iedereen dat. *Oude boeken lezen. Zo voeg je de levensjaren van de schrijver toe aan je eigen leven (zei Seneca in een oud boek). En het verleden herbergt vergeten ideeën. *Dutjes doen, zo ruim je je hersenen op. Kleon zweert bij de cafeïne-dut: Kopje koffie drinken – kwartiertje dutten – weer aan de slag als de cafeïne zijn werk gaat doen.

Keep Going is een mooi uitgevoerd boekje wat je snel uitleest, en wat uitnodigt om regelmatig te herlezen. Sommige tips zijn bekend, andere las ik voor het eerst. De quotes van beroemde creatieve geesten geven de tips een behoorlijke dosis geloofwaardigheid. Kleon heeft een makkelijke, heel persoonlijke schrijfstijl en weeft leuke verhalen door zijn tips heen. Ook noemt hij de nodige boeken als achtergrondmateriaal, waardoor je je kunt verdiepen in een bepaald onderwerp. Dit boekje is niet alleen voor kunstenaars, maar voor iedereen die wat creativiteit nodig heeft in zijn leven, of het nu werk is of hobby. Maak nooit werk van je hobby, is weer zo’n nuttige tip! Die heb ik genegeerd. Wèl pas ik Groundhogday toe (vast routines) en heb ik een Gewijde plaats (opgeleukt balkon). Nu die vliegtuigmodus nog.

En gaat het me lukken om niet naar de kliks op deze recensie te kijken?

Je kunt dit boek bestellen voor EUR 14,99 bij Managementboek.nl en Bol.com.

Verder lezen?

Zoals gezegd schreef Austin Kleon eerder ‘Steal like an artist’, waarvan wereldwijd meer dan 1 miljoen exemplaren werden verkocht. Ik ken het niet, maar de recensies zijn goed. Lees meer over dit boek op Managementboek.nl en Bol.com.

Achterin ‘Keep going’ staat een korte literatuurlijst. Hierop is ook het bekende ‘Getting things done’ van David Allen te vinden, hèt boek voor persoonlijke effectiviteit, of je nu kunstenaar of ambtenaar bent.  Je kunt dit boek bestellen bij Managementboek.nl en Bol.com.

Over de routines van 161 creatieve figuren schreef Mason Currey het boek ‘Dagelijkse rituelen’, wat ik niet heb gelezen, maar wat wel in mijn boekenkast staat (in het rijtje TBR). Even erbij gepakt en doorgebladerd: die rituelen zijn grappig en interessant, maar, zoals Kleon stelt: zo uiteenlopend dat het duidelijk is dat er geen universele routine bestaat voor creatief werk. Lees meer over dit boek op Managementboek.nl en Bol.com.

Fascinerend klinkt ook Alan Jacob’s De kunst van het denken Veel van de felste discussies over de politieke, sociale of religieuze kwesties die ons verdelen, komen niet voort uit het gegeven dat wij nu eenmaal onherroepelijk verdeeld zijn. Zij zijn het gevolg van het feit dat wij niet nadenken. Een vermakelijk boek over kritisch nadenken, dat klinkt veelbelovend. Lees meer over dit boek op Managementboek.nl en Bol.com.

Elly Stroo Cloeck is projectmanager en auteur bij ESCIA. Ze schrijft recensies en samenvattingen van managementboeken en is jurylid voor ‘Managementboek van het jaar 2020’. Ze ontving Keep going van Managementboek.nl om te recenseren.